Παρασκευή 28 Μαρτίου 2014

Φτωχούλης και Πολυαγαπημένος



Για το φτωχούλη θα πω δυο λόγια απ΄ την Ασίζη
Που πήγε πέρα στης Βαβυλώνας το μετερίζι
Για να κηρύξει την ανθρωπιά την καλοσύνη
Μα του περάσανε χαλκά οι Σαρακήνοι...



"Κανένας Ἅγιος ἀπό τή Δυτική Παράδοση δέν βρίσκεται τόσο κοντά στή θρησκευτική ἑλληνοβυζαντινή Παράδοση ὅσο ὁ Φραγκίσκος. Τό σύνολο τῶν γραπτῶν του, ποῦ παρουσιάζεται ἐδῶ μεταφρασμένο γιά τό ἑλληνικό κοινό, τό μαρτυρεῖ μέ περίτρανο τρόπο. Αὐτός ὁ φτωχός ἀδελφός, ποῦ θεωροῦσε τόν ἑαυτό τοῦ ἁπλό, ἄσημο κι ἀγράμματο, προσέφερε στήν ἀνθρωπότητα κάτι ποῦ δύσκολα τό συναντᾶμε, ἀκόμη καί στόν χῶρο τῶν μεγάλων ἁγίων: μᾶς ἄφησε μία σπουδαία συλλογή κειμένων, ἡ ὁποία μᾶς δίνει τή δυνατότητα νά γνωρίσουμε τούς μυστηριώδεις ὁραματισμούς τῆς ψυχῆς του, τόν ἐσωτερικό του κόσμο, τή δική του προσωπική ζωή, ἀπ’ ὅπου ξεπήδησαν ἡ ἀνθρωπιά κι ἡ ἁγιοσύνη, ἡ ἀποστολική δράση καί ἡ μαρτυρία του, τό τόσο ριζικά καί γεμάτο ἀγαλλίαση εὐαγγελικό μήνυμα, ὥστε νά συναρπάζει ὅποιον τό κατανοεῖ καί τό ζεῖ. Αὐτό τό μήνυμα τοῦ Φραγκίσκου, πού μπορεῖ κανείς εὔκολα νά βρεῖ στήν παροῦσα ἔκδοση τῶν ἁπάντων του, εἶναι ἱκανό νά κυριαρχήσει καί νά προκαλέσει κάθε χριστιανό καί νά τόν ὠθήσει ἀποφασιστικά πρός μιά περιπέτεια ἀπελευθέρωσης καί ἀγάπης. Βασική προϋπόθεση γιά νά πλησιάσει κανείς αὐτές τίς σελίδες εἶναι ἡ ἁπλότητα καί ἡ ἀγάπη. Ὁ Φραγκίσκος εἶναι ὁ Ἅγιος τῆς ἁπλότητας καί τῆς ἀγάπης καί μόνο ὅποιος κατορθώσει νά ξαναφέρει πάνω στήν ἐπιφάνεια τῆς ζωῆς του αὐτές τίς ἀρετές, θά μπορέσει νά γευθεῖ τή δροσιά καί τή διαχρονικότητα τῶν κειμένων του."

Αυτά μας λέει για τον άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης ο Παναγιώτης Υφαντής, καθηγητής θεολογίας και ποιητής, μεταφραστής και επιμελητής της έκδοσης των απάντων του αγίου Φραγκίσκου στα ελληνικά.


http://www.maistros.info/shop/index.php?productID=243



Για την ιστορία του πόσο αγαπήθηκε ο άγιος Φραγκίσκος και πόση απήχηση είχε και έχει ανάμεσά μας, μεγάλη σημασία έχει αναμφίβολα το βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη, Ο Φτωχούλης του Θεού. Ευτύχησε η μορφή του Φραγκίσκου στα χέρια του Καζαντζάκη, ο οποίος μας αποδίδει ανάγλυφο τον ήρωά του, με τόση λογοτεχνική δυνότητα, με τόση συναίσθηση ευθύνης, βάζοντας τούτα τα λόγια στο στόμα του αφηγητή: "Τρέμω, γιατί πολλές φορές δεν μπορώ να ξεχωρίσω ποια η αλήθεια και ποια η ψευτιά" (σ. 23).

Πόσοι μεγάλοι ζωγράφοι αποτύπωσαν τη μορφή του αγίου. Από τους τόσους πίνακες ξεχωρίζουμε δύο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (El Greco), ο δεύτερος μάλιστα των οποίων επιλέχθηκε για την έκδοση των απάντων.





 


Κάποιες σύγχρονες κλωστές πορφυρές προστίθενται στο σεμνό ετούτο κουρελάκι που ιστορεί την επίδραση της σκέψης του αγίου με ένα τραγούδι σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου και μουσική Λαυρέντη Μαχαιρίτσα και Angelo Branduardi, με τίτλο: "Ο Σουλτάνος της Βαβυλώνας και η γυναίκα - 2001"


Στης Βαβυλώνας τη γη με ράσο αντί γι’ ακόντιο
Κινά ένας φίλος για ταξίδι υπερπόντιο
Για να κηρύξει την ανθρωπιά την καλοσύνη
Μα του περάσανε χαλκά οι Σαρακήνοι

Για το δικό του Θεό
Του κόσμου το άδικο
Σ’ ένα Σουλτάνο μπροστά
Τον παν κατάδικο τον λύνει αυτός απ’ τα δεσμά του
Κι έτσι ο φίλος μας κινάει να πει κι αλλού το κήρυγμα του...



Και θα ολοκληρώσω με τα λόγια του Φτωχούλη, σε απόδοση Παναγιώτη Υφαντή:



ΠΡΟΣΕΥΧΗ «ΑΣ ΑΡΠΑΞΕΙ»

[1]        Ἄς ἁρπάξει, σέ παρακαλῶ, Κύριε,
            ἡ πύρινη καί γλυκιά δύναμη τῆς ἀγάπης σου
τόν νοῦ μου ἀπό ὅλα τά πράγματα πού ὑπάρχουν κάτω ἀπό τόν οὐρανό
[2]        ὥστε νά πεθάνω ἀπό ἀγάπη γιά τήν ἀγάπη σου
            ὅπως ἐσύ εὐδόκησες νά πεθάνεις
            ἀπό ἀγάπη γιά τήν ἀγάπη μου.